ជំពូក៤ ជីវវិទ្យាមនុស្ស

មេរៀនទី១ ប្រព័ន្ធគ្រោងឆ្អឹង

ខ្លឹមសារមេរៀនក្នុងសៀវភៅពុម្ពទំព័រ ៨៤ ដល់ ៨៩

(ពិន្ទុអតិបរមា ៣៨)

សំណួរ

ចម្លើយ

ពិន្ទុ

១. ឆ្អឹងជាអ្វី?

១. តើប្រព័ន្ធគ្រោងឆ្អឹងមនុស្សផ្គុំឡើងពីផ្នែកសំខាន់ៗអ្វីខ្លះ?

ប្រព័ន្ធគ្រោងឆ្អឹងបង្កឡើងពី ឆ្អឹង ឆ្អឹងខ្ចី និងជាលិកាសន្ធានផ្សេងទៀត។  (២ពិន្ទុ)

 

 

២. តើគ្រោងឆ្អឹងមាននាទីអ្វីខ្លះ?

 

 

 

·       ទ្រទ្រង់និងកំណត់រូបរាង (១ពិន្ទុ)

·       ការពារសរីរាង្គ​​             (១ពិន្ទុ)

·       ជួយឱ្យសារពាង្គកាយមានចលនា (១ពិន្ទុ)

·       ផលិតកោសិកាឈាម   (១ពិន្ទុ)

·       ស្តុកទុកសារធាតុខនិជ  (១ពិន្ទុ)

 

២. សន្លាក់

១. ដូចម្ដេចដែលហៅថា សន្លាក់?

 

សន្លាក់ ជាកន្លែងឆ្អឹងពីរនៅជាប់គ្នា។(សន្លាក់ជាកន្លែងភ្ជាប់គ្នារវាងឆ្អឹងនិងឆ្អឹង ឆ្អឹងនិងឆ្អឹងខ្ចី ឬធ្មេញនិងថ្គាម។) (២ពិន្ទុ)

 

 

២. តើសន្លាក់មានប៉ុន្មានយ៉ាង? អ្វីខ្លះ? ចូររៀបរាប់លក្ខណៈនៃសន្លាក់ប្រភេទនីមួយៗព្រមទាំងលើកឧទាហរណ៍បញ្ជាក់ផង។

សន្លាក់មានពីរយ៉ាង(២ពិន្ទុ) គឺ

សន្លាក់ចល័ត និងសន្លាក់អចល័ត។(២ពិន្ទុ)

·       សន្លាក់ចល័តៈ ជួយឱ្យឆ្អឹងមានចលនា ដូចជា សន្លាក់ម្រាម សន្លាក់ជង្គង់ សន្លាក់ក សន្លាក់ភ្លៅ...។ (២ពិន្ទុ)

·       សន្លាក់អចល័តៈ មិនអាចឱ្យឆ្អឹងមានចលនា ដូចជាសន្លាក់លលាដ៍ក្បាល សន្លាក់ឆ្អឹងតូចកំភួនដៃនិងឆ្អឹងធំកំភួនដៃ សន្លាក់ធ្មេញនិងឆ្អឹងថ្គាម...។ (២ពិន្ទុ)

 

៣. តើធាតុរំអិលដែលធ្វើឱ្យឆ្អឹងមានចលនាលើគ្នាហៅថាអ្វី?

ធាតុរំអិលដែលធ្វើឱ្យឆ្អឹងមានចលនាលើគ្នាហៅថា ទឹកសន្លាក់។

(២ពិន្ទុ)

 

៤. តើឆ្អឹងតភ្ជាប់គ្នាដោយសារអ្វី? ហើយវាភ្ជាប់ទៅនឹងសាច់ដុំដោយសារអ្វី?

ឆ្អឹងតភ្ជាប់គ្នាដោយសារសរសៃចំណង(២ពិន្ទុ)  ហើយវាភ្ជាប់ទៅនឹងសាច់ដុំដោយសារសរសៃពួរ(២ពិន្ទុ)។

 

 

 

៣. ឆ្អឹងរឹងមាំហើយមានជីវិត

១. ហេតុអ្វីបានជាគេថាឆ្អឹងមានសភាពរឹងមាំហើយមានជីវិត?

ឆ្អឹងមានសភាពរឹងមាំ ពីព្រោះឆ្អឹងបង្កឡើងពីសារធាតុសំខាន់ពីរគឺប្រូតេអ៊ីន ធ្វើឱ្យឆ្អឹងមានលក្ខណៈយឺត (១ពិន្ទុ)និងសារធាតុខនិជ ពិសេស កាល់ស្យូម និងផូស្វ័រ ជួយឱ្យឆ្អឹងរឹងមាំ១ពិន្ទុ)។ ឆ្អឹងមានជីវិត ដោយសារឆ្អឹងកើតឡើងពីកោសិកាឆ្អឹង និងជាលិកាដែលមានផ្ទុកសរសៃឈាមសម្រាប់ដឹកនាំសារធាតុចិញ្ចឹមទៅផ្គត់ផ្គង់ដើម្បីឱ្យឆ្អឹងលូតលាស់(៣ពិន្ទុ)។

 

 

២. ហេតុអ្វីបានជាឆ្អឹងទន់នៅពេលត្រាំវាក្នុងអាស៊ីតក្លរីឌ្រិចឬទឹកខ្មេះ? ប៉ុន្តែ វាផុយស្រួយនៅពេលយើងយកវាទៅដុត?

ឆ្អឹងកើតពីប្រូតេអ៊ីន និងសារធាតុខនិជ(២ពិន្ទុ)។ នៅពេលគេយកឆ្អឹងទៅដាក់ត្រាំក្នុងអាស៊ីតក្លរីឌ្រិច ឆ្អឹងប្រែជាទន់ ពីព្រោះ អាស៊ីតបានបំផ្លាញសារធាតុខនិជ នៅតែប្រូតេអ៊ីន(២ពិន្ទុ)។ ផ្ទុយទៅវិញ នៅពេលគេយកឆ្អឹងទៅដុត ប្រូតេអ៊ីនត្រូវបានឆេះខូច នៅតែសារធាតុខនិជ ដែលធ្វើឱ្យឆ្អឹងមានសភាពផុយស្រួយ(២ពិន្ទុ)។

 

 

 

 

 

៤.តម្ហែរក្សាឆ្អឹង

តើមានមធ្យោបាយអ្វីខ្លះដែលជួយឱ្យឆ្អឹងរឹងមាំនិងមានសុខភាពល្អ?

·       ការទទួលទានអាហារត្រឹមត្រូវ អាហារមានតុល្យភាព ផ្ទុកទៅដោយសារធាតុខនិជ និងមានប្រូតេអ៊ីនគ្រប់គ្រាន់ ពិសេស វាផ្ទុកនូវវីតាមីន A និង D ដែលជួយឱ្យសារពាង្គកាយអាចស្រូបយកកាល់ស្យូមនិងផូស្វ័របានល្អ។(២ពិន្ទុ)

·       ការធ្វើលំហាត់ប្រាណត្រឹមត្រូវនិងជាប្រចាំ ជួយឱ្យឆ្អឹងលូតលាស់ល្អ រឹងមាំ និងហាប់ណែន អាចបង្ការពីជំងឺពុកឆ្អឹង។(២ពិន្ទុ)

 

 

 

 

សូមអរគុណ!